Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Recep Uslu

Recep Uslu - Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...

Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...
Yazı Tarihi: Sunday, June 5, 2016

Geçen “Hayali Meşk Hikayesi 2” başlıklı yazımda Safiyyüddin'in devirleri ve hayali meşk yoluyla gelen besteleri konusunu yazmıştım. Edvarında andığı makamlar dışında makamları bilip bilmediğini sorgulamıştım, kendi kendime.

Bugün Safiyyüddin Urmevi ile sohbet edeceğim ve ona bazı sorularım olacak.

İlk sorum “Urmevi'nin bildiği devirler edvarlarında yazdıklarıyla mı sınırlı? Onun bildiği devirler olduğundan ne kadar eminiz? Güfte mecmualarından ortaya çıkan bütün makamlar/devirler Urmevi'nin bildiği devirler değil midir?” sorgulamasının devamıdır. Demek ki konu bir köşe yazısına sığmıyor.

Abdülkadir Meragi'nin “Mevlana, efendimiz, üstadımız, hem kitabını hem de müzik teorisi sahibi olduğunu ifade eden edvar sahibi, aynı zamanda şeref sahibi olduğunu hatırlatan şerefiyye sahibi, müzik alanında söz sahibi, müzik nazariyatını halleden alim” dediği ve sık sık “özünü rahmetle” andığı üstadımız, Safiyyüddin Urmevi, seni bugünlerde “dünya müziğini ilk sistemleştiren teorisyenler içinde en önemlilerden biri olarak görüp, sistemciler ekolünün kurucusu” olarak tanımlıyoruz. Hakkında iki önemli müzikolog Nuri Uygun ve Fazlı Aslan çalışma yaptı. Ayrıca makale yazanlar ve senden yararlanan onlarca müzikolog var. Uygun üstad daha 17 yaşında iken yazdığın Edvar'ını, diğeri ise, 30 yıl sonra yazdığın Şerefiyye'ni hem Türkçeye kazandırdılar hem de incelemeriyle, çağdaş müzikoloji ile ilgilenenlere seni ve fikirlerini açıklamaya çalıştılar. Onların incelemelerinde görüşlerin hakkında pek çok soruma net cevaplar var. Ancak bir kaç soruma cevap bulmak için bugün seninle konuşacağım.

Üstad Safiyyüddin! azizim, ilk sorum genel. Bir eserde görülen kenar notu yazara ait olarak mi değerlendirilmelidir? Biliyorsun yazarlar bir eser yazarken kenar notları ekleyebilir, eserini bitirdikten sonra da kendi eserlerine “derkenar, haşiye” denilen kenar notu da yazabilirler. Yazar kendince fikirlerini tamamlayan bir kaç şey yazmış olabilir. Eğer böyle olduğu biliniyor ise kenar notları yazara ait kabul edilir. Ama ya başkası eklemişse! bazen bir kitaba sonradan başka birisi de kendince anladığını kenar notu olarak yazabilir, adını belirtmeksizin ekleyebilir. Durum böyleyse, kenar notu yazara mal edilebilir mi? Gördüğün gibi esere yazılan kenar notlarıyla ilgili bir sorum var. Bu sorunun sebeplerinden biri kenar notu hatalıysa kime yüklenmeliyiz? Sorusuna bağlıdır. Bu sorunun seninle ne ilgisi var? Bende senin hakkında oluşan sorulardan biridir bu. Senin eserinde de kenar notu olduğunu Uygun üstadımızın ifadelerinden anlıyoruz. Kitabul-edvar adlı eserinde görülen kenar notlarını sen mi yazdın? Mesela onun edvar çevirisinde bahsettiği A, D, E nüshalarında görülen ve diğer nüshalarda görülmeyen kenar notları var: rast, rehavi, ısfahan, gerdaniye, hüseyni, zirefkend, nühüft, muhayyer, uzzal. Bu kenar notlarının bulunduğu ilk A nüshası senin yazdığın nüsha. Bu nüshaya kenar notlarını sen mi yazdın? Başkaları mı yazdı? Sonradan eline geçen kişiler tarafından bu kenar notları yazılmışsa onların fikirleriyle seninkiler birbirine karışmaz mı? Nitekim edvarın A nüshasında 79 daire ısfahan derken, 44. Devir kenarına ısfahan yazılmış. Bu bir hatamı? Hata gibi görünüyor. Bu hata senden mi, başkasından mı kaynaklanıyor? Durumun bilinmesi ve bunun için de kenar notlarının sana ait olup olmadığının sorgulanması gerekiyor. Her iki durumda da A'ya yapılan ilaveleri D ve E'nin kopya etmeleri kolaylaşır.

Şimdi durum şu, bu kenar notları senin ise, niçin diğer F, G vs gibi edvar nüshalarında yok, diğer nüshaları yazanlar bu kenar notlarını senin değildir diyerek nüshalarına almamışlar mı, yoksa ihmal sonucu yazmamışlar mı? Bu kenar notları senden sonra bu üç nüshaya birileri tarafından ilave edilmiş olabilir mi? Senin vefatından bugüne kadar 722 yıl geçmiş, bunların başkaları tarafından ilave edilme ihtimali var mı? Elbette, ihtimal var. Üstelik bazı nüshalarda bu kelimelerin olmayışı bu ihtimali güçlendirmiyor mu? Bugüne kadar bunların sana ait olup olmadığı tartışılmamış ve hepsinin senin tarafından yazıldığı kabul edilerek incelemeler yapılmış. Belki de bu kenar notları senin, ama ortada bir sorun olduğu açık ve bu sorunun tartışılması gerekmez mi?

Bu sorunun çözülmesi çağdaş müzikoloğa ne kazandıracak? Kenar notları yukarda görüldüğü gibi devir/makam isimleri. Eğer bu kenar notları senin değilse edvar kitabında açıkladığın gibi devirler toplamı 18 ile kalacak. Nitekim bunların bazılarını edvar metini içinde de andığın için, sorun yok, onları verdiğin bilgiler sayesinde senin zamanında zaten var olduğunu biliyoruz. Ancak diğer devir isimleri, muhayyer ve nühüft konusunda ne düşünmeliyiz? Bunları edvar metni içinde açıklamıyorsun. Bu devirleri sen biliyor muydun? Biliyorsan niçin metin içinde bir kere olsun anmadın? Bunlar avaze mi, devir mi hiç bahsetmiyorsun. Hangi sınıflandırma içinde değerlendirdiğin konusunda her hangi bir bilgi vermediğine göre bu kenar notlarının sana ait olup olmadığını nasıl anlayacağız? Elbette bunu takip eden ve geçen yazımda bahsettiğim güfte mecmualarındaki muhayyer bestelerin sorununa kadar uzanıyor. Evet, güfte mecmuası yazarlarında olduğu gibi araştırmacılar da bunları senin zamanında bildiğini kabul ederek tartışmaksızın bilgi vermişler. Tartışmadan kabul edersem gufte mecmuaları hakkındaki kanaatim ve yazdıklarımda da haklı olurum. Ama görüyorsun ben biraz septiğim. Eğer kenar notları ancak sana ait ise bu devirlerden senin haberin var olduğunu kabul edebilirim.

Tarihçilerin böyle bir durumla karşılaştıkları zaman çözümde kullandıkları metodu bilirim, çözüm: kenar yazısında yani hatta mürekkeb değişikliği olup olmadığı gibi bir uzman bilgisine başvurmak oluyor. Bunca yıldır uğraşıyorum ben de biraz anlarım. Bakınca yüzde yüze yakın anlaşılabilse de, yüzde bir ihtimal her zaman vardır diye düşünüyorum. Üstelik tartışılmamış ve kenar notlarının sana aidiyeti özellikle belirtilmemiş bir durum. Benim merakım bunun başka bir yolu olup olmadığı, başka bir yoldan bunun sağlamasının yapılıp yapılamayacağıdır. Edvarda sadece bir kenar notu olan muhayyer meslesini ele alalım. Aslan'ın Şerefiyye çevirisine baktığımızda metin içinde yine muhayyer yok ama, muhayyerhüseyniyi yazman ilginç, hem de harf-dizisini vermen daha da ilginç. Hüseyniden söz ettiğin için bunu bildiğinden şüphemiz yok ama adından başka bir yerde hiç söz etmediğin ve hiç bir yerde özel olarak vermediğin muhayyer devrini bildiğine de işaret etmektedir. Nitekim 52. Dairedeki notu gördüm. Bu konuda ikna oldum.

Safiyyüddin üstadım, benim bir başka merak ettiğim bir konu daha var, o da selmek. Selmek avazesi hakkında söylediklerin. Evet. Sadece edvarda adını verdiğin ve Şerefiyye'de söz etmediğin selmek. Edvarda aynen şöyle cümlen: “Selmek, zenguledir”. Bununla ne demek istiyorsun? Yani şimdi Arapça'da, Türkçe'de veya başka bir dilde bunu her kes şöyle anlamaz mı: selmek eşittir zengule. Madem zengule ile aynısı o halde niçin farklı bir ad veriyorsun? Selmek niçin devir değil de avaze? Selmek'in harf-dizisi ile zengulenin harf-dizisi aynı olabilir mi? Aynı ise sorun yok, cümlen doğru ama selmekin zengule ile aynı olması mantıklı değil. Aynı olsa zenguleyi anlatırken, “buna selmek de derler” gibi bir bilgi verirdin, selmeki de avazeler içinde vermezdin. Bunların hepsi basit mantık sonucu bulunan şeyler ama yine de sorgulamalıyım ve tartışmalıyım. Bu konu için edvarını şerheden Meragi'nin eserine de baktım. O da bu konuya hiç girmemiş, belli ki ne onun ne de ondan önce senin edvar kitabını şerhedenlerin dikkatini çekmemiş. Basit mantıkla veya önkabulle açıklamaya devam etmişler. Fakat dahası var.

Selmek harf-dizisini vermemişsin dolayısı ile zengule ile aynı olup olmadığını bilmiyoruz. Zengule harf-dizisini getirip bu Safiyyüddin döneminin selmeki diyebilir miyiz? Diyemeyiz. O halde niçin selmekin harf-dizisini vermedin? Diğer bir kaç avaze de öyle: “nevruz, hüseynidir” cümlesi gibi. Ya edvardaki şu cümlen “Şehnaz, uygulama esnasında maye gibidir”, bu ne demek? Nasıl anlaşılmalı? Selmek'i altı-parmak metoduyla udda destan yerlerini göstermişsin. Her halde burda bir ip ucu verdin. Yani bulmacayı seviyorsun. İstiyorsun ki ben ipucunu veriyorum sen bul. Kitabını şerhedenler o kadar uğraşmamış. Ben de o kadar uğraşamam, hemen Meragi'ye ve diğer çalışanlara baktım. Selmek harf-dizisini gördüm. Ama doğru mu emin değilim. İçimde hala bir şüphe var. Bunu senin nasıl anladığını bulmak gerek, bunun bir metodunu bulmak gerek? Ama nasıl?

Safiyyüddin üstadımız, sorularımla ve gevezeliğimle seni yordum, ama benim için değdi, bugünlük bu kadar. Saygılar ve hayır dualarımla.

*   *   *

Neyse! Safiyyüddin'in edvarlarında andığı devirlerin daha önceki yazımda 12 devir, 6 avaze ile toplamının 18 ettiğini yazmıştım. Yazımı okuyan kimselerin bu konuda bana dönüş yapmadığını söylemeliyim. Dolayısıyla şüpheler tamamen bana ait. Geçen yazımda bazı sözlerimin aslında konuyu sorgulamak amacıyla olduğu anlaşılmalıdır. Bugünkü konuya devam eden yazıma girerken sorduğum sorunun cevabını Safiyyüddin'den aldım, bana devir ve avazelere nühüft, muhayyerhüseyni, muhayyer, uzzalı eklememi söyledi. Böylece Safiyyüddin'in, adını andığı ve bildiği devirler ve avazeler ve terkip edilenler toplamı net olarak 22 oldu. Edvar ve makam tablosu yapanlar, çağdaş müzikologlar sizlere duyuruyorum.

Ya diğer devirleri?

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Müzikolojiye müzik terimleri sözlüklerinin bir yenisi...
Müzikoloji: Değerli Bilgem söyle bana, Türk müziğine atıf var mı?..
Müzikoloji ve Hanefi Özbek’in Form-Tür ve Usul Bilgisi Yayınları...
Müzikoloji ve Gökhan Yalçın’ın Kevseri Mecmuası...
Müzikoloji ve Timur Selçuk’un ardından...
Müzikoloji ve terimlerle ilgili Dr. Göktan Ay’ın yeni kitabı...
Müzikoloji: Meragi’nin Zübdetül-Edvar’ı yayınlandı...
Müzikoloji ve "karabilim-bad science"...
Müzikoloji, Hafız Post Mecmuası, Buhurizade ve Kuçeksünbüle Makamı...
Müzikoloj ve saygı ile linç arasında…
Müzikolojide yeni bir bibliyografya…
Müzikoloji ve “Unmuzec İlimler Ansiklopedisi”nde müzik ilmi…
Müzikolojiye yön veren metinler...
Müzikoloji ve romanlarda müzik…
Müzikoloji: Meragi, Nesimi’den ilham aldı mı?..
Müzikoloji ve Mühr-i Süleyman...
Müzikoloji ve Müziğin İcadı, Mehmetşah, Pisagor, Şeyh-İ Musikar...
Müzikoloji, Meragi’nin Cami’si ve Babak Khazrai Edisyonu
Müzikoloji, Müzik Sosyolojisi ve Meragi...
Müzikolojide ötekileştirme…
Müzikoloji ve 16. yy Türk müziği: “Orada bir musiki var”…
Müzikoloji ve elimdekiler
Yeni bir "Edvar"…
Müzikoloji ve yeni yıla giriş…
Müzikoloji ve Müzik Tarihinde Kevseri-Kemani Hızır Ağa…
Müzikoloji ve Selim Dede Kimdir?..
Müzikoloji'de Oransay 30.Yıl Anması ve 1702 yılında Itri…
Müzikoloji, Asaf Halet Çelebi ve Todi Musikisi…
Müzikoloji ve Canfeza Edebiyat…
Müzikoloji ve Keman Tarihi ya da Saraydaki Kemancı 1777 …
Müzikoloji Ve Hafız Emin Işık’ın Kasidesi…
Müzikoloji ve Katibi Edvarı- 1530
Müzikoloji kütüphanesine yeni bir yayın: “Türk Musikisi Atlası”
Müzikoloji ve , Neyzen Özdönmez...
Müzikoloji ve Ökten’den Sanat Felsefesi…
Müzikoloji ve altı parmakla mucib problemi…
Müzikoloji ve adalet duygusu...
Müzikoloji makalelerinde bibliyografyanin yeri: Bibliyometri analizi…
Müzikoloji sefinesi ya da gemisi…
Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…
Müzikoloji ve mağara metaforu...
Müzikoloji ve Barış...
Müzolojide Dürretüt-Tac, O Eseri Şirazi Yazmadı; Meragi öyle diyor…
Müzikoloji ve uzay yolculuğu...
Müzikoloji ve Afyonkarahisar İbrahim Alimoğlu Çalgı Müzesi…
Müzikoloji ve Demetnağme; bir kadın bestekar Demet Tekin yeni albümü…
Müzikoloji ve tereke defterleri veya müzayede katalogları…
Müzikoloji: Nayi Osman Dede’ye verilen teşvik ve bize verilen teşvik…
Müzikolojide fedakarlık, adalet, bol toplumsal örnekli yeni yıl…
Müzikolojide bir sempozyum macerası: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü’nün Selam Vakti 745. Vuslat Yılında A.A. Konuk, Mesnevi, Fusus arasında intihal ve sadeleştirme
Müzikoloji ve Abdülkadir Meragi’nin hayaletleri...
Müzikoloji’de bir kaynak: Keşfü’l-Hümum 1341
Müzikoloji ve Cumhuriyet Bayramı…
Müzikoloji açısından “Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları”…
Müzikoloji, deprem, İstanbul ve Itri
Müzikoloji ve zevk-i selim…
Müzikoloji, Lazkiye ve Mehmet Ladiki…
Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“
Müzikoloji ve Gürültü Teröristleri...
Müzikolojide Yusuf Kırşehri’nin Önemi: Yeni Sistemci Anadolu Edvarları Ekolünün Kurucusu…
Müzikolog Rauf Yekta küstü mü? "Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları" üzerine...
Müzikolojide Dualistlikten Deistliğe
Müzikoloji ve yeni Türkiye...
Müzikoloji, Müzikterapi ve Rahmi Oruç Güvenç…
Müzikolojide Rol Model -1-
Müzikoloji ve Neva Kâr’ın yıldönümü…
Yeni bir yayın: Müzikoloji ve “Evliya Çelebi’de Çalgılar“ …
Müzikolojinin veya İTÜ TMDK’nın 43.YIL kutlaması…
Müzikolojide veya müzikte yansıma felsefesi…
Müzikoloji ve Bölüm Başkanı Stratejisi...
Müzikolojide ve Müzikte Sürrealizm
Müzikte Mimesis Felsefesi veya bir aldatmaca..
Bestekar Musli, Kuruyemiş Ansiklopedisi ve Müzikoloji …
Müzikte "katarsis"...
Müzikoloji, Âmili ve Keşkül-i Müzikolog...
Müzıkolojı ve Cenaze Marşı ya da Segah Tekbir...
Müzikoloji ve Makasıdül-Elhan’ın kaç versiyonu vardır?
Müzikoloji, Edvar, Duvar, Yıldönümü...
Müzikoloji ve Edvarların Bir Yenisi: 1767 Yılı Hekimbaşı Edvarı …
Müzikoloji, Nuri Özcan Ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2017
Müzikolojide Çalışmalar: Türk Müziğinde Eğitim Çalıştayı…
Müzikoloji, keman eğitiminde yeni bir kitap…
Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic
Müzikoloji : Bu eserin sahibi Nane’dir Nane! Muhayyer ağır çember “Vakt-i subh oldu“…
Müzikoloji ve Itri Haftası dolayısıyla yeni şeyler söylemek…
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2016
Müzikoloji ve Itri’nin yılbaşı şarkıları…
Müzikoloji, panel ve ödüllendirme, Itri …
Müzikoloji "eleştiri ve çuvaldız", "dedikodu ve çeki düzen"…
Müzikoloji, Ömer Hayyam, bilgi ve anlayış…
Müzikoloji ve 2016 Taşköprülüzade Sempozyumu
Müzikoloji ve koku tarihi veya Itri’nin babası ne iş yapardı?..
Müzikoloji, Astroloji ve Itrî …
Müzikoloji sanatın korunmasını zorunlu görür…
Müzikoloji ve küreselleşen keşif ilişkisi…
Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..
Türk müziği tarihinde ihtilalin öldürdüğü bestekar kimdi?
Itri'nin yaşadığı ihtilaller …
Müzikolojide ihtilallerin yeri veya yersizliği…
Müzikoloji, Bilimsel Müzikoloji, Müzikoloji Bölümleri, İdeal Müzikoloji, Müzikolog Terimleri…
Müzikoloji ve sanata verilen değer: Fehm-i muhsin
Müzikolojide Urmevi’nin Yeri ve Müzik Eğitiminde Kadim Altı-Parmak Metodu… Recep Uslu
Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...
Müzikolog Nobel ödüllü Urmiyeli Safiyyüddin ve “Hayali Meşk Hikayesi -2”
Müzikolojide iki ucu xxxlu değnek…
Müzikoloji, icra değişiklikleri – 2
Müzikoloji ve icra değişiklikleri, problemleri…
Müzikolojiye takviminizde yer ayırın: Bilgi-şölenleri/ sempozyumlar ve kongreler…
Müzikoloji ve Meragi’nin besteleri…
Müzikolojide Perde Transkripsiyonları ve Meragi’nin yeni bir eseri: Muhtasar Der İlm-İ Musiki...
Itri’nin keşfedilen yeni bir eseri mi? Evet, yeni bir şiiri…
Müzikoloji ve tercümelerin katkısı…
Türk Müziğinin “Bütünlüğü”ne evet - Itri Adına Ödül Organizasyonu…
Müzikoloji ve akademik çalışmaları teşvik…
Yeni yıl muamması: Itri muammasını çözen var mı?
Gencebay’a verilen ödül ve müzikolojide türler konusu…
Sanatçı, müzikolog, metodoloji ve yazı hakemliği…
Müzikoloji Atölyesi ve Sonuçları -1-
Muzikoloji ve Din...
Müzikoloji: Yanlışların karşısında durma cesareti...
Olmadı Kâmil Hoca: Müzik, eleştiri ve doğruluk...
Medeniyet sanat ve müzik...
Bir bestenin notası: Ahmed Hatiboğlu
İki kitap tanıtımı: Itri ve Makedonya’da Piyano, Prof.Dr. Aida İslam ve Balkan Türk Müziği
Panayot Abacı ve Türkiye’de müzikoloji kolay mı?..
Müzikolojiden Uluslararası Konservatuvara Makam Teorisi...
Müzikolojide birleşelim -3-
Müzik terapi ile başbaşa...
Müzikolojide birleşelim -2-
Bir “Müzik Bibliyografyası“nın başına gelenler...
Müzikolojide birleşelim...
1. Gazi Türk Müziği Günleri, Sazendeler Yarışması ve Müzikle tedavi olur mu?..
Türk Müziği Yarışması ve Uluslararası Sanat Müziği Kaynakları…
Gazi Üniversitesi’nde Kutlu Doğum Haftası ve Üniversiteler...
Ruhi Ayangil'in mektubu müzikolojinin feryadıdır...
Yüz yıldır aranan Meragi’nin Müzikler Hazinesi (Kenz-ül Elhan) adlı eseri bulundu mu?..
Müzikolojide Yeni Bir Metot: Bibliyometri Analizi
Müzikolojinin nedir şu edebiyat biliminden çektikleri...
Bugünlerin müzikolojik faaliyetleri...
Tarihi gerçekleri yazmak...
Müzikoloji ve sosyal psikoloji...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Müzik, ruhu kelimelerden daha etkili binlerce şeyle doldurur…
(Mendelsohn 1809-47)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.45ms