Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Recep Uslu

Recep Uslu - Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic

Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic
Yazı Tarihi: Thursday, February 16, 2017

Müzikolojinin gelişimi için doğru kaynakların doğru tercümeleri kadar, doğru terimlerin kullanılması da önemlidir.

Geçenlerde bir eposta aldım, Robert Reigl’ın e-postası bana Müzikoloji Bölümünün yıllardır bölüm başkanlığını yapmış olan Prof. Şehvar Beşiroğlu kanalıyla geldi. Kendisine teşekkür ederim.

Robert Riegle, bize Batı müziği, Onikiton müziği, Avrupa müziği olarak tanımlamaya çalıştığımız bir müzik türü için kullanılabilecek “EUROGENETIC MUSİC” terimini öneriyor.

Önerisinin gerekçelerini açıklamak için bir özet göndermiş.

Özette “Eurogenetic, Avrupa kaynaklı bir müziğe işaret eder” diye önerdiği terimi açıklayarak başlamıştır. Devamında “daha çok Avrupa, Eurocentric, non-Eastern veya pan-European” terimleriyle kastedilen müzik için 2004 yılında ortaya attığını söylüyor.

Gerekçesi Avrupa merkezli bir müzik için salt “müzik” terimi kullanmanın sakıncalı olması (Roman Jakobson tarafından belirtildiği gibi), onun yerine “baskıcı olmayan, modern, ve daha doğru bir terim” önermek istemesidir. Terim hakkında 1983’de Bruno Nettle’in de eğitimde yanlış terim kullanılmasının sakıncaları ve eleştirisinin olduğuna değiniyor.

Bu terimi 2004 yılından beri kullandığını, birçok öğrencisinin ve meslektaşının bu terimi benimsediğini ve kullandığını özetliyor.

Kullananlar arasında bir hayli isim var. Verdiği isimler arasında Türk, Avrupalı, Arap, Hintli müzik yazarları ve makalelerin yayınlandığı müzik dergileri, bu terimin kullanıldığı makaleler ve bildiriler özette sıralanmıştır. Bu arada “western” terimine yapılan eleştiriler içinde birkaç makale sıralamış.

Robert Riegle’ın “Western music” veya Türkçesiyle “Batı müziği” terimine karşı olduğu anlaşılıyor. Yazar haklı mı? Haklı. Pek çok Türk müzikoloğunun karşı olduğu gibi.

Robert Riegle kimdir? Etnomüzikolog. Saksofonist ve besteci. 2002 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İleri Müzik Araştırmaları Merkezi’ne katılmış. Öncesinde üç yıl Papua Yeni Gine’de Serieng köyünde üç yıl etnomüzikoloji araştırması yapmış. 2005’te Türkiye’de “dengbej” müziği ile ilgilenmiş. İstanbul’da “Islak Köpek ve Hoca Nasreddin” grubuyla icralar yapıyor.  Diğer çalışmaları ve kısa özgeçmişi MİAM Akademik kadrosu online sayfasında görülebilir.

Şimdi dönelim “Eurogenetic music” terimine, birçok meslektaşın bu terimi kullandığını” zaten kendisi özetinde belirtiyor.

Batı ve Doğu kültürlerinin tanımlanmaya ve Dünya tarihinde yerlerini tespit etmek için başlayan bu terimlerin ortaya çıkışı XIX. Yüzyılın sonlarında başlar. “Western music” ve “Orient music” terimleri kullanılmıştır. XXI. Yüzyılda bile bu terimleri kullanma ihtiyacı hissedenler olabiliyor. Sorun bu terimler hatalı mıdır? Hatalıysa yerlerine hangi terimler kullanılmalıdır?

Yaklaşık 100 yıldır, hatta 100 yıldan biraz daha fazla müzikologlar ve müzikolojiyle ilgilenen yazarlar bu terimlerin yanlışlığı hakkında birleşiyorlar, veya daha doğrusu yanlışlığı konusunda ciddi endişeleri var. Bu konuda pek çok yazı yazılmıştır. Doğru terim için de bir çok öneri yapılmıştır. Bazen bu öneriler yazarların kendi makalelerinde kullanarak, bazen açıkça müzikoloji alanına öneride bulunarak yapılmıştır. Çünkü doğru terim ileri sürmek aynı zamanda bir özgün fikirdir. Doğru terimi kullanmak akademik gelişimin göstergesidir. Fakat ne yazık ki doğru terimlere ulaşmak her zaman mümkün olmuyor. Eğitim veya erişim kolay olmuyor. Terimlerin neden ve niçin eleştirilerini yapan yayınlar yok, sadece terim söz lükleri var. Oysa akademik gelişim için bir terimin gerekçelerini detaylarıyla yazmak gerekiyor.

İşte bu türlü makaleler veya kitaplar bir sonraki yetişen akademik nesle yol gösterebilir.

Terim sözlüklerinin amacı, genellikle bir bilim alanında kullanılan, gündemde olan terimleri, yazarın, müzikoloji alanında genellikle yazarın kendi fikirlerini yansıtmaktadır. Belki de yapılması gereken bazı temel kurallar konulmasıyla işe başlamak lazım. Ancak bu temel kurallara siyaset ve duygusallık bulaşınca işler değişiyor. Bazı yazarlar açıkça taraf olduklarını belirtiyorlar. Çünkü bazen bilimsellikle bir işin üstesinden gelinemeyebiliniyor. Müzik terimleri de böyle. Hep övünülen bir sözdür: “Eurogenetic müzik, terim konusunu halletmiş; halletmiş kardeşim adamlar”.

Oysa daha bu makaleye başlık olan “Eurogenetic” kelimesi bile Avrupalı müzikologların bu işi halledemediklerini gösteriyor.

Çünkü terim işi zor bir alandır, özellikle gelişen sosyal alanlarda, özellikle bir yüzü Avrupa müziğine bir yüzü kendi tarihimizin derinliklerinde olduğu gibi yakın komşularla olan ortak müzik kültürümüzün müzikoloji alanı gibi.

Müzik alanında terim problemini Hüseyin Sadettin Arel, Musiki Mecmuası’ndaki makalesinde çok güzel dile getirmiştir. Bu makale Müzik Terminolojisi derslerimde ilk okuttuğum makalelerden biridir. Ancak elbette terim problemi aşılmalıdır. Ama nasıl? Terim sözlükleriyle olabilir mi?

Robert Riegle’ın “Eurogenetic music” terimi bir öneridir. Önemli bir öneridir. Listede adı geçen bilim adamları tarafından kullanılan ve benimsenen bir öneridir.

Bu “Eurogenetic music” terimini Türkçeleştirirsek “Avrogenetik müzik” şeklinde kullanmamız gerekmektedir. Her ne kadar terimlerin olabildiğince tek kelime olmasını tercih ediyorsam da yine önerilen terim “Western music” terimi gibi iki kelimeden oluşuyor. Avrogenetik müzik teriminin anlamı ise “Avrupalıların veya Avrupa kökenli kişilerin genlerinde var olan bir müzik türü” anlamında anlaşılıyor olacaktır. Bu terimin kullanım önerisi zaten yazar tarafından 2004 yılında yapılmış ve o yıldan sonra bazı yazarlar tarafından kullanılmaya başlanmış. Fakat kelimeyi daha da kısaltıp “Euromusic” yapsak nasıl olur?

Bu köşede müzikoloji ile ilgili alana bir terim önerisi yapılmış onu duyurmak istedim.

Müzikoloji alanında yeni önerilere ve yeni çalışmalara belki ışık tutar.

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Müzikolojiye müzik terimleri sözlüklerinin bir yenisi...
Müzikoloji: Değerli Bilgem söyle bana, Türk müziğine atıf var mı?..
Müzikoloji ve Hanefi Özbek’in Form-Tür ve Usul Bilgisi Yayınları...
Müzikoloji ve Gökhan Yalçın’ın Kevseri Mecmuası...
Müzikoloji ve Timur Selçuk’un ardından...
Müzikoloji ve terimlerle ilgili Dr. Göktan Ay’ın yeni kitabı...
Müzikoloji: Meragi’nin Zübdetül-Edvar’ı yayınlandı...
Müzikoloji ve "karabilim-bad science"...
Müzikoloji, Hafız Post Mecmuası, Buhurizade ve Kuçeksünbüle Makamı...
Müzikoloj ve saygı ile linç arasında…
Müzikolojide yeni bir bibliyografya…
Müzikoloji ve “Unmuzec İlimler Ansiklopedisi”nde müzik ilmi…
Müzikolojiye yön veren metinler...
Müzikoloji ve romanlarda müzik…
Müzikoloji: Meragi, Nesimi’den ilham aldı mı?..
Müzikoloji ve Mühr-i Süleyman...
Müzikoloji ve Müziğin İcadı, Mehmetşah, Pisagor, Şeyh-İ Musikar...
Müzikoloji, Meragi’nin Cami’si ve Babak Khazrai Edisyonu
Müzikoloji, Müzik Sosyolojisi ve Meragi...
Müzikolojide ötekileştirme…
Müzikoloji ve 16. yy Türk müziği: “Orada bir musiki var”…
Müzikoloji ve elimdekiler
Yeni bir "Edvar"…
Müzikoloji ve yeni yıla giriş…
Müzikoloji ve Müzik Tarihinde Kevseri-Kemani Hızır Ağa…
Müzikoloji ve Selim Dede Kimdir?..
Müzikoloji'de Oransay 30.Yıl Anması ve 1702 yılında Itri…
Müzikoloji, Asaf Halet Çelebi ve Todi Musikisi…
Müzikoloji ve Canfeza Edebiyat…
Müzikoloji ve Keman Tarihi ya da Saraydaki Kemancı 1777 …
Müzikoloji Ve Hafız Emin Işık’ın Kasidesi…
Müzikoloji ve Katibi Edvarı- 1530
Müzikoloji kütüphanesine yeni bir yayın: “Türk Musikisi Atlası”
Müzikoloji ve , Neyzen Özdönmez...
Müzikoloji ve Ökten’den Sanat Felsefesi…
Müzikoloji ve altı parmakla mucib problemi…
Müzikoloji ve adalet duygusu...
Müzikoloji makalelerinde bibliyografyanin yeri: Bibliyometri analizi…
Müzikoloji sefinesi ya da gemisi…
Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…
Müzikoloji ve mağara metaforu...
Müzikoloji ve Barış...
Müzolojide Dürretüt-Tac, O Eseri Şirazi Yazmadı; Meragi öyle diyor…
Müzikoloji ve uzay yolculuğu...
Müzikoloji ve Afyonkarahisar İbrahim Alimoğlu Çalgı Müzesi…
Müzikoloji ve Demetnağme; bir kadın bestekar Demet Tekin yeni albümü…
Müzikoloji ve tereke defterleri veya müzayede katalogları…
Müzikoloji: Nayi Osman Dede’ye verilen teşvik ve bize verilen teşvik…
Müzikolojide fedakarlık, adalet, bol toplumsal örnekli yeni yıl…
Müzikolojide bir sempozyum macerası: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü’nün Selam Vakti 745. Vuslat Yılında A.A. Konuk, Mesnevi, Fusus arasında intihal ve sadeleştirme
Müzikoloji ve Abdülkadir Meragi’nin hayaletleri...
Müzikoloji’de bir kaynak: Keşfü’l-Hümum 1341
Müzikoloji ve Cumhuriyet Bayramı…
Müzikoloji açısından “Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları”…
Müzikoloji, deprem, İstanbul ve Itri
Müzikoloji ve zevk-i selim…
Müzikoloji, Lazkiye ve Mehmet Ladiki…
Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“
Müzikoloji ve Gürültü Teröristleri...
Müzikolojide Yusuf Kırşehri’nin Önemi: Yeni Sistemci Anadolu Edvarları Ekolünün Kurucusu…
Müzikolog Rauf Yekta küstü mü? "Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları" üzerine...
Müzikolojide Dualistlikten Deistliğe
Müzikoloji ve yeni Türkiye...
Müzikoloji, Müzikterapi ve Rahmi Oruç Güvenç…
Müzikolojide Rol Model -1-
Müzikoloji ve Neva Kâr’ın yıldönümü…
Yeni bir yayın: Müzikoloji ve “Evliya Çelebi’de Çalgılar“ …
Müzikolojinin veya İTÜ TMDK’nın 43.YIL kutlaması…
Müzikolojide veya müzikte yansıma felsefesi…
Müzikoloji ve Bölüm Başkanı Stratejisi...
Müzikolojide ve Müzikte Sürrealizm
Müzikte Mimesis Felsefesi veya bir aldatmaca..
Bestekar Musli, Kuruyemiş Ansiklopedisi ve Müzikoloji …
Müzikte "katarsis"...
Müzikoloji, Âmili ve Keşkül-i Müzikolog...
Müzıkolojı ve Cenaze Marşı ya da Segah Tekbir...
Müzikoloji ve Makasıdül-Elhan’ın kaç versiyonu vardır?
Müzikoloji, Edvar, Duvar, Yıldönümü...
Müzikoloji ve Edvarların Bir Yenisi: 1767 Yılı Hekimbaşı Edvarı …
Müzikoloji, Nuri Özcan Ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2017
Müzikolojide Çalışmalar: Türk Müziğinde Eğitim Çalıştayı…
Müzikoloji, keman eğitiminde yeni bir kitap…
Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic
Müzikoloji : Bu eserin sahibi Nane’dir Nane! Muhayyer ağır çember “Vakt-i subh oldu“…
Müzikoloji ve Itri Haftası dolayısıyla yeni şeyler söylemek…
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2016
Müzikoloji ve Itri’nin yılbaşı şarkıları…
Müzikoloji, panel ve ödüllendirme, Itri …
Müzikoloji "eleştiri ve çuvaldız", "dedikodu ve çeki düzen"…
Müzikoloji, Ömer Hayyam, bilgi ve anlayış…
Müzikoloji ve 2016 Taşköprülüzade Sempozyumu
Müzikoloji ve koku tarihi veya Itri’nin babası ne iş yapardı?..
Müzikoloji, Astroloji ve Itrî …
Müzikoloji sanatın korunmasını zorunlu görür…
Müzikoloji ve küreselleşen keşif ilişkisi…
Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..
Türk müziği tarihinde ihtilalin öldürdüğü bestekar kimdi?
Itri'nin yaşadığı ihtilaller …
Müzikolojide ihtilallerin yeri veya yersizliği…
Müzikoloji, Bilimsel Müzikoloji, Müzikoloji Bölümleri, İdeal Müzikoloji, Müzikolog Terimleri…
Müzikoloji ve sanata verilen değer: Fehm-i muhsin
Müzikolojide Urmevi’nin Yeri ve Müzik Eğitiminde Kadim Altı-Parmak Metodu… Recep Uslu
Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...
Müzikolog Nobel ödüllü Urmiyeli Safiyyüddin ve “Hayali Meşk Hikayesi -2”
Müzikolojide iki ucu xxxlu değnek…
Müzikoloji, icra değişiklikleri – 2
Müzikoloji ve icra değişiklikleri, problemleri…
Müzikolojiye takviminizde yer ayırın: Bilgi-şölenleri/ sempozyumlar ve kongreler…
Müzikoloji ve Meragi’nin besteleri…
Müzikolojide Perde Transkripsiyonları ve Meragi’nin yeni bir eseri: Muhtasar Der İlm-İ Musiki...
Itri’nin keşfedilen yeni bir eseri mi? Evet, yeni bir şiiri…
Müzikoloji ve tercümelerin katkısı…
Türk Müziğinin “Bütünlüğü”ne evet - Itri Adına Ödül Organizasyonu…
Müzikoloji ve akademik çalışmaları teşvik…
Yeni yıl muamması: Itri muammasını çözen var mı?
Gencebay’a verilen ödül ve müzikolojide türler konusu…
Sanatçı, müzikolog, metodoloji ve yazı hakemliği…
Müzikoloji Atölyesi ve Sonuçları -1-
Muzikoloji ve Din...
Müzikoloji: Yanlışların karşısında durma cesareti...
Olmadı Kâmil Hoca: Müzik, eleştiri ve doğruluk...
Medeniyet sanat ve müzik...
Bir bestenin notası: Ahmed Hatiboğlu
İki kitap tanıtımı: Itri ve Makedonya’da Piyano, Prof.Dr. Aida İslam ve Balkan Türk Müziği
Panayot Abacı ve Türkiye’de müzikoloji kolay mı?..
Müzikolojiden Uluslararası Konservatuvara Makam Teorisi...
Müzikolojide birleşelim -3-
Müzik terapi ile başbaşa...
Müzikolojide birleşelim -2-
Bir “Müzik Bibliyografyası“nın başına gelenler...
Müzikolojide birleşelim...
1. Gazi Türk Müziği Günleri, Sazendeler Yarışması ve Müzikle tedavi olur mu?..
Türk Müziği Yarışması ve Uluslararası Sanat Müziği Kaynakları…
Gazi Üniversitesi’nde Kutlu Doğum Haftası ve Üniversiteler...
Ruhi Ayangil'in mektubu müzikolojinin feryadıdır...
Yüz yıldır aranan Meragi’nin Müzikler Hazinesi (Kenz-ül Elhan) adlı eseri bulundu mu?..
Müzikolojide Yeni Bir Metot: Bibliyometri Analizi
Müzikolojinin nedir şu edebiyat biliminden çektikleri...
Bugünlerin müzikolojik faaliyetleri...
Tarihi gerçekleri yazmak...
Müzikoloji ve sosyal psikoloji...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Dünyanın 7 hatası: Emeksiz servet, vicdansız zevk, kişiliksiz bilgi, ahlaksız ticaret, insaniyetsiz bilim, feragatsız ibadet, ilkesiz siyaset…
(Mahatma Gandhi)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.31ms