Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Recep Uslu

Recep Uslu - Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…

Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…
Yazı Tarihi: Wednesday, May 1, 2019

Meragi acaba hangi sultanı daha çok seviyordu? Meragi, Bursa’ya veya Edirne’ye hiç gitmediği halde Osmanlıların ilmi ve müziği sevdiklerini nereden öğrendi? Bunun birçok yolları olabilir, ama bize tarihi verilere uygun olanlar gerekli. Elbette Tebriz’e gidip gelenlerden, Bağdad’a gidip gelenlerden bunları öğrenmiş olmalı. Casuslar ve Elçiler. Adları ve yaptıkları işlerin her zaman gizli kaldığı elçiler. Onları hiç bir zaman yeterince bilemeyeceğiz. Bildiğimiz Osmanlılardan Orta Asya’ya zamanın bilginlerinden biri olan Kadızade Rumi’nin gittiği ve Semerkant Medresesinde Meragi’nin bulunduğu sırada ders verdiği. Burada Semerkant’ta, Meragi’nin 1375’te tanıdığı biri daha vardı. Güvenliği için Timur’a arz-ı hat yazmış olan Seyyid Şerif Cürcani. Makasıd Felsefesi savunucusu olan Cürcani, 1375’te Şiraz’a yerleşmeden önce Anadolu’da Molla Fenari ile birlikte eğitim almış kişilerden biriydi. Bu zat eğitimini tamamladıktan sonra 1415-20’lerde Bursa kadısı olmuştu. Seyyid Şerif Cürcani kişisel sohbetlerinde Molla Fenari’den bahsetmiştir. 1421 yılında Şahruh’un elçileri yeni padişah II. Murad’ı tebrik etmeğe ve Timur anlaşmalarına uyup uymayacağını öğrenmeğe geldiklerinde geride Meragi’nin oğlu Abdülaziz’i bıraktılar. Şüphesiz casuslar Osmanlıdan Şahruh’a haber getiriyorlardı. 1423’te casusların söylediklerini kontrol etmek için Şahruh tekrar elçilerini gönderdiği zaman yanlarında getirdikleri Meragi’nin <Makasıdül-elhan lis-Sultan Murad>’ı hediye ettiler. Oysa Meragi, beş yıl önce 1418’de çok farklı bir kompozisyonla yazdığı aynı adlı kitabını Şahruh adına yazmıştı. Aynı kompozisyonla bir kitabı iki padişaha sunmak o devrin ilim adamları tarafından hoş karşılanmayan bir durumdu. Meragi farklı sultanlara aynı adla yazdığı farklı kompozisyonlu kitaplarıyla ne demek istiyordu? Eserlerinde her ikisini de Sultan olarak anmıştı. İşte başlıktaki soru da buradan çıktı. Meragi hangi sultanı daha çok seviyordu? Kitaplarında Meragi’nin kaleminden Doğu ve Batının iki sultanına yazdığı övgüler birbirinin neredeyse aynısı. Yazdığı kitaptan SULTAN ŞAHRUH İÇİN ÖVGÜSÜ:

Bu Muhtasar’ı, bir mukaddime, on iki bâb ve bir hâtime üzere düzenledim. Hizmet-i mürşide-i seniyye ve atiyye-i aliyye, hazret-i BÜYÜK SULTAN, Mâliki rikabul-ümem, Arap ve Acem sultanlarının Efendisi, Adalet ve insaf temin eden Kanunların Koyucusu, Zulüm ve onu koruyan Kuralların Yıkıcısı, Küfür taraftarı ve sapkınların Kovalayıcısı, Fücur ve bozguncuları Kökünden Sökücü, Allah dostlarının Yardımcısı, Allah düşmanlarının Ezicisi, Zamanın Enuşirvanı ve devrinin Güneşi, Feleğin devrini devam ettirmediği ve başka hiçbir şeyin barındırmadığı günde Allahın himayesine alacağı Allaha ibadet edenlerin Emanı, Müslümanlar için müjde ve rahmet olan din ve saltanata tayin edilmiş, SULTAN ŞAHRUH BAHADIR, Allah onun hilafetini, işlerinin yürümesi için korusun; saltanatını uzun, günlerini ve aylarını pak ve selam içinde etsin, ilim ile ve ameliyle selam üzere olsun. İltifat sözleri tamam ve ihtimam oldu. (Makasıdül-elhan li’s-Sultan Şahruh, 2a, bu eserin bilinen tek nüshası Paris Milli Kütüphanesindedir).

Aynı övgü dolu sözlerle, Şahruh’a yazdığına şu farklı cümleleri ilave ederseniz, (benzer yerler için xxx işaretleri konulup tekrar yazılmamıştır) SULTAN MURAD İÇİN ÖVGÜSÜ ortaya çıkar, bu övgüde bulunmayan sıfat-terkiplerin altı çizilmiştir:

Bu Muhtasar’ı, bir mukaddime, on iki bâb ve bir hâtime üzere düzenledim, gerdanlık gibi dizdim, onurlandırdım, süsledim. Bir Humayun adına ki o BÜYÜK SULTAN, Mâliki xxxx, Allahın beldelerinin koruyucusu, xxxx Semadan gelen güçlü yardımı destekleyen, Kahredici devletiyle düşmanlarına muzaffer, Yüce adalet ve iyiliği yayıcı, MURAD HAN B. MEHMED HAN B. BAYEZID, Allah onun hilafetini, işlerinin yürümesi için, korusun; saltanatını uzun, günlerini ve aylarını pak ve selam içinde etsin, ilim ile ve ameliyle selam üzere olsun. İltifat sözleri tamam ve ihtimam oldu. (Makasıdül-elhan lis-Sultan Murad çevirisi, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, 2015).

Maalesef her iki eserin de birinci nüshalarını göremedik, ama Sultan Murad için yazılan Makasıd’ın ikinci nüshası Mavi boncuk renginde süslemeye sahip. Diğerinin de öyle olması gerektiğine inanıyoruz. Sultanların birinde kendi ve iki oğlu, diğerinde küçük oğlu Abdülaziz yaşıyordu. Buyrun siz karar verin. Meragi, hangi sultanı daha çok seviyordu?

1 Mayıs İşçi Bayramını kutlarken, Herkese iyi Ramazanlar dilerim.

 

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Müzikolojiye müzik terimleri sözlüklerinin bir yenisi...
Müzikoloji: Değerli Bilgem söyle bana, Türk müziğine atıf var mı?..
Müzikoloji ve Hanefi Özbek’in Form-Tür ve Usul Bilgisi Yayınları...
Müzikoloji ve Gökhan Yalçın’ın Kevseri Mecmuası...
Müzikoloji ve Timur Selçuk’un ardından...
Müzikoloji ve terimlerle ilgili Dr. Göktan Ay’ın yeni kitabı...
Müzikoloji: Meragi’nin Zübdetül-Edvar’ı yayınlandı...
Müzikoloji ve "karabilim-bad science"...
Müzikoloji, Hafız Post Mecmuası, Buhurizade ve Kuçeksünbüle Makamı...
Müzikoloj ve saygı ile linç arasında…
Müzikolojide yeni bir bibliyografya…
Müzikoloji ve “Unmuzec İlimler Ansiklopedisi”nde müzik ilmi…
Müzikolojiye yön veren metinler...
Müzikoloji ve romanlarda müzik…
Müzikoloji: Meragi, Nesimi’den ilham aldı mı?..
Müzikoloji ve Mühr-i Süleyman...
Müzikoloji ve Müziğin İcadı, Mehmetşah, Pisagor, Şeyh-İ Musikar...
Müzikoloji, Meragi’nin Cami’si ve Babak Khazrai Edisyonu
Müzikoloji, Müzik Sosyolojisi ve Meragi...
Müzikolojide ötekileştirme…
Müzikoloji ve 16. yy Türk müziği: “Orada bir musiki var”…
Müzikoloji ve elimdekiler
Yeni bir "Edvar"…
Müzikoloji ve yeni yıla giriş…
Müzikoloji ve Müzik Tarihinde Kevseri-Kemani Hızır Ağa…
Müzikoloji ve Selim Dede Kimdir?..
Müzikoloji'de Oransay 30.Yıl Anması ve 1702 yılında Itri…
Müzikoloji, Asaf Halet Çelebi ve Todi Musikisi…
Müzikoloji ve Canfeza Edebiyat…
Müzikoloji ve Keman Tarihi ya da Saraydaki Kemancı 1777 …
Müzikoloji Ve Hafız Emin Işık’ın Kasidesi…
Müzikoloji ve Katibi Edvarı- 1530
Müzikoloji kütüphanesine yeni bir yayın: “Türk Musikisi Atlası”
Müzikoloji ve , Neyzen Özdönmez...
Müzikoloji ve Ökten’den Sanat Felsefesi…
Müzikoloji ve altı parmakla mucib problemi…
Müzikoloji ve adalet duygusu...
Müzikoloji makalelerinde bibliyografyanin yeri: Bibliyometri analizi…
Müzikoloji sefinesi ya da gemisi…
Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…
Müzikoloji ve mağara metaforu...
Müzikoloji ve Barış...
Müzolojide Dürretüt-Tac, O Eseri Şirazi Yazmadı; Meragi öyle diyor…
Müzikoloji ve uzay yolculuğu...
Müzikoloji ve Afyonkarahisar İbrahim Alimoğlu Çalgı Müzesi…
Müzikoloji ve Demetnağme; bir kadın bestekar Demet Tekin yeni albümü…
Müzikoloji ve tereke defterleri veya müzayede katalogları…
Müzikoloji: Nayi Osman Dede’ye verilen teşvik ve bize verilen teşvik…
Müzikolojide fedakarlık, adalet, bol toplumsal örnekli yeni yıl…
Müzikolojide bir sempozyum macerası: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü’nün Selam Vakti 745. Vuslat Yılında A.A. Konuk, Mesnevi, Fusus arasında intihal ve sadeleştirme
Müzikoloji ve Abdülkadir Meragi’nin hayaletleri...
Müzikoloji’de bir kaynak: Keşfü’l-Hümum 1341
Müzikoloji ve Cumhuriyet Bayramı…
Müzikoloji açısından “Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları”…
Müzikoloji, deprem, İstanbul ve Itri
Müzikoloji ve zevk-i selim…
Müzikoloji, Lazkiye ve Mehmet Ladiki…
Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“
Müzikoloji ve Gürültü Teröristleri...
Müzikolojide Yusuf Kırşehri’nin Önemi: Yeni Sistemci Anadolu Edvarları Ekolünün Kurucusu…
Müzikolog Rauf Yekta küstü mü? "Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları" üzerine...
Müzikolojide Dualistlikten Deistliğe
Müzikoloji ve yeni Türkiye...
Müzikoloji, Müzikterapi ve Rahmi Oruç Güvenç…
Müzikolojide Rol Model -1-
Müzikoloji ve Neva Kâr’ın yıldönümü…
Yeni bir yayın: Müzikoloji ve “Evliya Çelebi’de Çalgılar“ …
Müzikolojinin veya İTÜ TMDK’nın 43.YIL kutlaması…
Müzikolojide veya müzikte yansıma felsefesi…
Müzikoloji ve Bölüm Başkanı Stratejisi...
Müzikolojide ve Müzikte Sürrealizm
Müzikte Mimesis Felsefesi veya bir aldatmaca..
Bestekar Musli, Kuruyemiş Ansiklopedisi ve Müzikoloji …
Müzikte "katarsis"...
Müzikoloji, Âmili ve Keşkül-i Müzikolog...
Müzıkolojı ve Cenaze Marşı ya da Segah Tekbir...
Müzikoloji ve Makasıdül-Elhan’ın kaç versiyonu vardır?
Müzikoloji, Edvar, Duvar, Yıldönümü...
Müzikoloji ve Edvarların Bir Yenisi: 1767 Yılı Hekimbaşı Edvarı …
Müzikoloji, Nuri Özcan Ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2017
Müzikolojide Çalışmalar: Türk Müziğinde Eğitim Çalıştayı…
Müzikoloji, keman eğitiminde yeni bir kitap…
Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic
Müzikoloji : Bu eserin sahibi Nane’dir Nane! Muhayyer ağır çember “Vakt-i subh oldu“…
Müzikoloji ve Itri Haftası dolayısıyla yeni şeyler söylemek…
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2016
Müzikoloji ve Itri’nin yılbaşı şarkıları…
Müzikoloji, panel ve ödüllendirme, Itri …
Müzikoloji "eleştiri ve çuvaldız", "dedikodu ve çeki düzen"…
Müzikoloji, Ömer Hayyam, bilgi ve anlayış…
Müzikoloji ve 2016 Taşköprülüzade Sempozyumu
Müzikoloji ve koku tarihi veya Itri’nin babası ne iş yapardı?..
Müzikoloji, Astroloji ve Itrî …
Müzikoloji sanatın korunmasını zorunlu görür…
Müzikoloji ve küreselleşen keşif ilişkisi…
Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..
Türk müziği tarihinde ihtilalin öldürdüğü bestekar kimdi?
Itri'nin yaşadığı ihtilaller …
Müzikolojide ihtilallerin yeri veya yersizliği…
Müzikoloji, Bilimsel Müzikoloji, Müzikoloji Bölümleri, İdeal Müzikoloji, Müzikolog Terimleri…
Müzikoloji ve sanata verilen değer: Fehm-i muhsin
Müzikolojide Urmevi’nin Yeri ve Müzik Eğitiminde Kadim Altı-Parmak Metodu… Recep Uslu
Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...
Müzikolog Nobel ödüllü Urmiyeli Safiyyüddin ve “Hayali Meşk Hikayesi -2”
Müzikolojide iki ucu xxxlu değnek…
Müzikoloji, icra değişiklikleri – 2
Müzikoloji ve icra değişiklikleri, problemleri…
Müzikolojiye takviminizde yer ayırın: Bilgi-şölenleri/ sempozyumlar ve kongreler…
Müzikoloji ve Meragi’nin besteleri…
Müzikolojide Perde Transkripsiyonları ve Meragi’nin yeni bir eseri: Muhtasar Der İlm-İ Musiki...
Itri’nin keşfedilen yeni bir eseri mi? Evet, yeni bir şiiri…
Müzikoloji ve tercümelerin katkısı…
Türk Müziğinin “Bütünlüğü”ne evet - Itri Adına Ödül Organizasyonu…
Müzikoloji ve akademik çalışmaları teşvik…
Yeni yıl muamması: Itri muammasını çözen var mı?
Gencebay’a verilen ödül ve müzikolojide türler konusu…
Sanatçı, müzikolog, metodoloji ve yazı hakemliği…
Müzikoloji Atölyesi ve Sonuçları -1-
Muzikoloji ve Din...
Müzikoloji: Yanlışların karşısında durma cesareti...
Olmadı Kâmil Hoca: Müzik, eleştiri ve doğruluk...
Medeniyet sanat ve müzik...
Bir bestenin notası: Ahmed Hatiboğlu
İki kitap tanıtımı: Itri ve Makedonya’da Piyano, Prof.Dr. Aida İslam ve Balkan Türk Müziği
Panayot Abacı ve Türkiye’de müzikoloji kolay mı?..
Müzikolojiden Uluslararası Konservatuvara Makam Teorisi...
Müzikolojide birleşelim -3-
Müzik terapi ile başbaşa...
Müzikolojide birleşelim -2-
Bir “Müzik Bibliyografyası“nın başına gelenler...
Müzikolojide birleşelim...
1. Gazi Türk Müziği Günleri, Sazendeler Yarışması ve Müzikle tedavi olur mu?..
Türk Müziği Yarışması ve Uluslararası Sanat Müziği Kaynakları…
Gazi Üniversitesi’nde Kutlu Doğum Haftası ve Üniversiteler...
Ruhi Ayangil'in mektubu müzikolojinin feryadıdır...
Yüz yıldır aranan Meragi’nin Müzikler Hazinesi (Kenz-ül Elhan) adlı eseri bulundu mu?..
Müzikolojide Yeni Bir Metot: Bibliyometri Analizi
Müzikolojinin nedir şu edebiyat biliminden çektikleri...
Bugünlerin müzikolojik faaliyetleri...
Tarihi gerçekleri yazmak...
Müzikoloji ve sosyal psikoloji...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Uyuyan, uyuyanı nasıl uyandırsın?..
(Şeyh Sadi Şirazî)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.36ms