Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Ayhan Sarı

Ayhan Sarı - Divan Orkestrası...

Divan Orkestrası...
Yazı Tarihi: Monday, September 14, 2015

Daniel Barenboim dünyanın önde gelen senfonik orkestra şeflerinden. Arjantin Buenos Aires (1942) doğumlu. İsrail ve Filistin pasaportuna sahip ilk kişi... Barenboim, Edward Sait ile birlikte 1999'da  "Batı-Doğu Divan Orkestrası"nı  kuruyorlar. Üyelerini de genellikle birbiriyle çatışma halinde olan ülkelerin müzisyenlerinden seçiyorlar. Herhalde oralarda daha çok savaş olduğu için olsa gerek, İsrail ve Arap müzisyenler çoğunlukta. Orkestrada yedi Türk müzisyen görev yapıyor. Deniz Toygün Conus (keman), Burcu Marlalı, (keman), Zeynep Köylüoğlu (fagot), Aziz Baziki (fagot) Emre Erşahin (kontrabas) Umur Koçan (kontrabas), Ömer Faruk Dede (kontrabas)...

İsminin "Divan Orkestrası" olarak seçilmesi ilginç. Divan edebiyatı deyimini ve kavramsal karşılığı bilinir. Türkiye'nin ilk müzikoloji bölümü kurucusu Prof. Dr. Gültekin Oransay  Osmanlı müziğine "divan küğü" derdi. Ve bu isimde, içerikte bir dersimiz vardı.

Barenboim'in Orkestrasının ismindeki "divan" ile Osmanlıdaki "divan" aynı anlamda kullanıldığını söylemek mümkün.

Öngörü bu olsa gerek. Osmanlı kompleksini yenemeyenler Divan kelimesine de karşı çıkıyorlardı. Divan onlara "Osmanlı"yı çağrıştırıyordu. Bu kısır çağrıştırma döngüsü sürdü, geldi.

2002 sonrasında tam tersi uygulamalar başlar gibi oldu. Tıpkı Abdülmecid dönemi batı yanlı uygulamalarından sonra gelen Osmanlı taraflı Abdülaziz uygulamaları gibi. Ama gelenek, toprak kaynaklı çağdaşlaşma kavranamadı. Hatta geriye doğru gidişin başladığı bile söylenebilir.

Atatürk'ten sonra ilk kez 1980 sonrasında "gelenekten geleceğe" sloganı dillendirilir oldu ama içi boş kaldı. Bu doğrultuda kadrolar yetiştirilmesine engel olundu. Böyle doğu-batı sentezi açısından düşünen sanat insanlarını bir el sanki görünmeden yok etti.

2002'den bu yana Türkiye'de sanatın gerilediği konusunda hemen tüm sanat uğraşanları hemfikir...

Elin adamı ta 1999'da "Divan Orkestrası"nı kurdu. Ama seslendirdiği müzik, eserlerini seslendirdiği besteciler yine aynı kaldı. Sadece orkestranın elemanlarını değiştirdi. Bunu bizim kültürümüz için değil, kendi kültürü hakkında bizler arasında daha çok aidiyet duygusu uyandırmak için yaptı. Yani içerik yine boştu.

1994'de Kültür Bakanlığı'nın düzenlediği Türk Halk Kültürü Araştırma Sonuçları Sempozyumu'nda konuyu Asya'dan Balkanlara uzanan kültürel coğrafya için dile getirmiş, -literatürde ilk olarak-  "ortak kültürel coğrafya orkestrası" kurulmasının sözkonusu coğrafya içinde yaşayan toplumlar arasındaki seslenim alanını büyüteceğini, sözün yerini müziğin alacağını, insanların tanıdık olduğu müzikal havalar bulmasıyla sempati duygularının artacağını, bunu gerçekleştirmek için Türkiye'nin gerek -doğu-batı müziği açısından- eğitim gerekse konum açısından altyapı koşullarının müsait olduğu ifade etmiş, şöyle demiştim:

"...Asya’dan Balkanlara değin uzanan kültürel coğrafyanın ortak  özelliklerinden biri de, birbiriyle büyük benzerlikler gösteren ve komşusal olarak ortak kullanımları görülen çalgılar olup, gerek şekil, gerekse kullanıldıkları müzikler açısından sözkonusu kültürel coğrafyada toplumsal hoş sadalar yaratma özelliğine sahiptirler..."

Günümüz itibarıyla ne bir üniversitede, ne Kültür Bakanlığı'nda bu yönde uygulamalar görmüyoruz.

2008'de Iraklı ud virtüözü Dr. Salim Abdülkerim bestelediği “Katar Senfonisi” için Doha'da 5000 seyirci ile yaptığı prömiyer sonrasında dünya seslendirimlerinin ilk ayağı olarak İstanbul'u seçmiş, klarnet solosunu klasik eğitim almış -senfonik- klarnet sanatçısının seslendiremiyeceğini anlayınca Türk klarnetçilerini tercih etmeye başlamıştı ki senfonik müziğimiz açısından olması, düşüncemize göre bir miladın başlangıcıydı. Çünkü o tarz bir icra o ana değin Türkiye'deki batı müzikçilerinin aklının ucundan geçmemiş, geçirilse de kabul görmemişti.

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay Katar Senfonisi Türkiye ilk seslendirimi konseri saatlerinde, Can Dündar’ın “Mustafa” filminin Ankara galasına gitmişti. Katar Kültür Bakanı Dr. Hamid el Kevari, Kültür ve Turizm  Bakanlığı Müsteşarı (şimdiki TBMM Başkanımız) İsmet Yılmaz'ın da izlediği, genel olarak çok ilgi görmeyen İstanbul'daki konser çıkışında bir fahri konsolosun yorumu hayli ilginçti:

“Senfoni dinlemek isteyenler Katar’ı küçümser;  Katar’ı önemseyenler senfoniye ilgi duymaz!”

Türkiye'de müzik eğitimi sorunlu. Bu sorunun ana kaynağını okullarımızdaki müzik öğretmenlerini yetiştiren  eğitim fakültelerinin müzik bölümlerinin statükoculuktan kurtulup kendini yenileyememiş olması oluşturuyor.  Gerek Türk, gerek batı müziği eğitimi veren konservatuarların çok farklı olduğu söylenemez.

.  .  .

Daniel Barenboim'in "Divan Orkestrası" deyimi çok şeyler içeriyor.

.  .  .

Ve, biz bu orkestrayı takdir ediyoruz...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Orkestra müziğin fabrikasıdır...
İşlevsel Müzikoloji - Functional Musicology…
Kemençe Kuartet ve Türk Müziği Orkestrasına giden yola bugünden bir bakış…
Arabesk müzik geri (mi) dönüyor?..
Gültekin Oransay'ın ardından 30 yıl…
“Mızıka“ kelimesi ile “mızıkçılık“ arasındaki ilişki…
Nüfuzun sanat üzerine etkisi…
Müzikte batılılaşma travması “tedavi“ edilebildi mi?..
Türkiye'de Türk Müziği Orkestrası'nı yönetecek şef var mı?..
Topluluktan orkestraya...
Geleneksel Türk müziği tarihine ışık tutacak bu yazı ne zaman yazılmış?..
Para karşılığı akademik yayınlar skandalı…
III. Kuzey Kıbrıs Korolar Festivali’nin ardından...
Müziğin bilimini biraz fazla mı abarttık ne?..
Transistörlü radyodan internet radyosuna ve sonrası…
Müzikolojinin temeli “1. derece kaynak“ bilgileridir…
Tanbur çalgısını unutturanlar…
Toplumsal sorunlarımızı halletmeden temel müzikal sorunlarımızı çözemeyiz…
Türkiye’de Batı müziği olmasaydı, GTM kurumları olmazdı…
Müzik Üniversitesi’nden 2. Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne…
Çanakkale Korolar Festivali'nin ardından…
7’sinden 70’ine Türk müziği bütünlüğünde saplantılar/bölünmeler...
El yordamı müzikologları…
“Frankfurt Musikmesse - 2017“ izlenimleri…
Hobi koroları...
Çanakkale'de ateşe kalkmak…
Korolar Festivali'nde ilk kez Geleneksel Türk Müziği Koroları da sahne alacak…
Türkiye'de çalgı yapımcılığı mesleği üzerine...
Türkiye Koro Festivalleri tarihinde bir ilk: Çanakkale Korolar Festivali'ne GTM koroları da katılıyor…
“Geleneksel Müzik Konservatuarı“ üzerine yazmıştık…
Musiki Dergisi akademik teşvik kriterlerini karşılamamaktadır…
Düşen uçaktaki Kızılordu Korosu ve Koro Söyleme üzerine…
Plaklar, 20. yy. müziğinin tanıkları…
Osmanlı Muzika-yı Humayun ve Pakistan Cumhurbaşkanlığı Orkestrası…
Türk Musikisi Federasyonu'nun İstanbul'da toplanması üzerine...
GTM'de melek üçgeni…
Devlet Korosu Şefinin Yaşamsal Anatomisi…
Sanatta ücret iadesi…
Koro müziği yükselen değer...
Bravo Sayın Başkan…
Biri okunmuyor, birine yazı gelmiyor...
Devlet Kültür Paketi 2016 ve 2007 tarihli yazımız: “Her ilimize değil, her ilçemize yarı profesyonel koro“…
Geleneksel Türk müziğinde “Açı“ …
Orhan Gencebay ile TMDK'da söyleştik…
Müzik varsa müzik eleştirmeni de vardır...
Doğudan müzik ithaline beş kala...
Ayrıştırmak lazım…
Emek Sineması restorasyonu tamamlandı…
GTM amatör koroları faydalı mı, zararlı mı?..
Fotoğraftan “Ortak Kültürel Coğrafya Orkestrası“na…
Beş maddenin çağrıştırdıkları…
Müzikte ilk ve orta öğretim…
Öykünmeden intihale...
İyi ki Devlet Koroları var...
II. Kanun Sempozyumu ve Festivali ardından...
Divan Orkestrası...
Sokaktaki sevgisizlik...
Misafir sanatçılar için Muhalefet'ten kanun teklifi...
Panayot Abacı belgelediği dönemi kapattı…
Türk keman virtüözü Muhammed Yıldırır’ın Guinnes rekoru…
Müzik ile tedaviden heavy metalcilerin aklanmasına...
“Şarkı / Beste Yarışmaları“ sonuçlarının toplum yansımaları…
Bitlisli elektro gitar yapımcısından, İzmirli metal profil saplı bağlama yapımcısına...
Ali Rifat Çağatay, Şark Musiki Cemiyeti, Süreyya Paşa...
Seçim 2015'de partilerin müziğe yaklaşımı...
Geleneksel Türk müziğinde repertuar dersi nasıl olmalı?..
Yegane dostları okumayanlardır...
Şeyh El Ud, Suudi Arabistan’da…
Türk pop müziğini arabeskten sıyıran besteci: Kayahan...
Eski gazinolara özlemin konseri...
Geleneksel Türk müziği çalgılarınca oluşturulmuş çoksesli oda müziği kümeleri ve uluslararası sergileme bilinci...
Her ile değil, her ilçeye yarıprofesyonel korolar...
Musiki kelimesinin şapkacıları...
Müzik uğraşanlarını değerlendirme boyutu...
Ben pişirdim, sen ye!..
Kültürün ekonomiye katkısı…
“La” nasıl oldu “Neva” ?..
Müzik ağaçlarından filizlere çabalar…
Geleneksel Türk müziğinde 'Pruning' strategy ...
Devlet Korosu Şefinin Yaşamsal Anatomisi...
Nerde o “Hayal Gibi Ezgiler“...
Sempozyum dönüşü...
Eurovision'dan Turkvision'a değişen nedir?..
Bağlama satılan ilk TV reklamı...
Notayı konuşturamayanlar...
Cumhuriyet müzik tarihimizdeki dargınlıklardan güncel kesit...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Sanatçıyım diyebilmek için ustanı geçeceksin ve kendini geçecek bir öğrenci yetiştireceksin... Türkiye'deki versiyon şu hale gelmiş: Çırak ustayı sollamazsa sanat ölür, hatalı sollarsa çırak ölür...
(Japon Atasözü)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.31ms