Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Ayhan Sarı

Ayhan Sarı - Şeyh El Ud, Suudi Arabistan’da…

Şeyh El Ud, Suudi Arabistan’da…
Yazı Tarihi: Tuesday, April 14, 2015

Geleneksel Türk müziğinde ve yakın coğrafyamızda yaygın olarak kullanılan “ud” çalgısına hemen herkes aşina iken Suudi Arabistan’ın önde gelen din adamlarından biri müzik güncemizde adıyla/sanıyla ön plana çıktı: “Şeyh Salman el Ud” …

Salman el Ud eğer küçük bir motosikletin arkasına binip gezmeseydi “ud” isminin şeriatla yönetilen bir ülkenin insanına, üstelik sonradan “Şeyh” olacak birine verilebileceğini öğrenmemiz zaman alacaktı. Bilgi artımı uzun bir süreç. Tabii ki bilgiyi görme yetisini kazanmış olmak da önemli…

Suudi Arabistan’ın önde gelen din adamlarından Şeyh Salman el Ud (Sheikh Salman al Ouda*), trafikten kurtulmak için kutsal mekanları küçük bir motosikletin arkasında gezerken görüntülendi ve bu görüntü Twitter’de yayınlandı.

Tartışmalar çıktı: Bir Şeyh motosiklet arkasında oturur muydu?

Fotoğraf kısa zamanda yayıldı.

İngiliz Guardian gazetesinden Brian Whitaker’ın blogunda yer verdiği Sünni din adamı Hamid el Mecid’in bu konudaki görüşü şöyleydi:

“El Ud’un motosikletle gezmesi caizdir. Dini alimler ve öğrenciler, Hz. Muhammed’in utanç bulmayacağı bazı olaylardan, davranışlardan mahcup oluyor. Bu, bazı din adamlarının diğer dinlerin temsilcileriyle bir araya gelmesi gibi durumları da kapsıyor. Hz. Muhammed, diğer din adamlarıyla da bir araya gelirdi.”

Konu bizi daha çok geleneksel müziğimizde kullanılan ud çalgısını çağrıştırması dolayısıyla ilgilendirdi.

Türkiye’de ud çalanlar arasında “ud” kelimesinin Arapça “ağaç, öd ağacı” anlamına geldiğini bilmeyenler bulunabilirdi.

Dolayısıyla da Suudi Arabistan’da “El Ud” isminde bir insanın, üstelik de şeyh kimliğinde bir kişinin varolabileceği buradan bakıldığında pek de olası görünmüyordu.

İslamiyetde çalgı kullanımı hala tartışılırken Suudi Arabistan gibi Şeriat hükümlerinin geçerli olduğu ülkede bir çalgı ismi insana verilebilir miydi?

Gitarın da atası olan ud’un Endülüsler zamanında İspanya’ya-İspanyolca’ya “la uda”; oradan Fransızca’ya “la ud” aktarımı neticesi -16.yy’dan itibaren- “lağuta, lavta” şeklinde çıkmasına; 18.yy’da besteci Joseph Haydn’ın lavtayı senfonik orkestradan dışlamasına değin gerek Avrupa çoksesli sanat müziği, gerekse meistersinger, trubadur gibi Avrupa halk ozanlarının elinde kazandığı halk çalgısı kimliği ve 19.yy’da bize dönüş yaparak GTM’ne perdeli olarak girmesi, “ud” kelimesinin -hem Avrupa, hem de geleneksel Türk müziğinde kullanımı açısından- önemini ortaya koymaktadır.

Ud kelimesi şimdi Suudi Arabistan’da şeyh kimliğinde bir zatın ismi olarak karşımızda çıktı.(1)

Yakın kültürel coğrafyamıza biz mi uzak kalmıştık, yoksa uzak mı bırakılmıştık?

. . .

Türkiye kültür insanlarının el yordamıyla kültür çıkarımları, yol bulmaları devam ediyor.

 Türkiye'nin “Osmanlı şefkatçiliği” hayali artık daha çok düşüne  geliyor, gelmesine...

. . .

Taş ile dolu bir bardağın taşları arasındaki boşlukların doldurulması ayrı bir önem taşıyor ki kültürel coğrafyamızdaki “Şefkatçiliğimiz” rağbet bulsun.

Sözkonusu boşlukların dolmasında çalgılarımız ve müziğin oynayacağı rolü düşünüyor, hayal ediyor “yazıyoruz” yıllardır; Batı senfonik orkestrasına alternatif yepyeni bir tınıda ve repertuarda Asya’dan Balkanlara ortak kültürel coğrafya çalgılarından oluşturulma, uluslararası çoksesli müziğe hitap yetisi bulunan oda müziği grupları / topluluklar / orkestralar gibi…

Atalarımız konuyu dillendirmişler.

Demişler ki:

“Sözü söyle alana, kulağında kalana”… (**)

Ayhan Sarı

_____________________________________

(*) Şeyh Salman el Ud Youtube görüntüleri için bkz:

 http://www.youtube.com/watch?v=4Fhxu0hTBvg&feature=relmfu

(1) Haber:  http://www.hurriyet.com.tr/planet/21829195.asp

______________________________________

(**) Bu yazı 02 Kasım 2012 tarihli Musiki Dergisi'nde yayınlanmıştır.

 

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Orkestra müziğin fabrikasıdır...
İşlevsel Müzikoloji - Functional Musicology…
Kemençe Kuartet ve Türk Müziği Orkestrasına giden yola bugünden bir bakış…
Arabesk müzik geri (mi) dönüyor?..
Gültekin Oransay'ın ardından 30 yıl…
“Mızıka“ kelimesi ile “mızıkçılık“ arasındaki ilişki…
Nüfuzun sanat üzerine etkisi…
Müzikte batılılaşma travması “tedavi“ edilebildi mi?..
Türkiye'de Türk Müziği Orkestrası'nı yönetecek şef var mı?..
Topluluktan orkestraya...
Geleneksel Türk müziği tarihine ışık tutacak bu yazı ne zaman yazılmış?..
Para karşılığı akademik yayınlar skandalı…
III. Kuzey Kıbrıs Korolar Festivali’nin ardından...
Müziğin bilimini biraz fazla mı abarttık ne?..
Transistörlü radyodan internet radyosuna ve sonrası…
Müzikolojinin temeli “1. derece kaynak“ bilgileridir…
Tanbur çalgısını unutturanlar…
Toplumsal sorunlarımızı halletmeden temel müzikal sorunlarımızı çözemeyiz…
Türkiye’de Batı müziği olmasaydı, GTM kurumları olmazdı…
Müzik Üniversitesi’nden 2. Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne…
Çanakkale Korolar Festivali'nin ardından…
7’sinden 70’ine Türk müziği bütünlüğünde saplantılar/bölünmeler...
El yordamı müzikologları…
“Frankfurt Musikmesse - 2017“ izlenimleri…
Hobi koroları...
Çanakkale'de ateşe kalkmak…
Korolar Festivali'nde ilk kez Geleneksel Türk Müziği Koroları da sahne alacak…
Türkiye'de çalgı yapımcılığı mesleği üzerine...
Türkiye Koro Festivalleri tarihinde bir ilk: Çanakkale Korolar Festivali'ne GTM koroları da katılıyor…
“Geleneksel Müzik Konservatuarı“ üzerine yazmıştık…
Musiki Dergisi akademik teşvik kriterlerini karşılamamaktadır…
Düşen uçaktaki Kızılordu Korosu ve Koro Söyleme üzerine…
Plaklar, 20. yy. müziğinin tanıkları…
Osmanlı Muzika-yı Humayun ve Pakistan Cumhurbaşkanlığı Orkestrası…
Türk Musikisi Federasyonu'nun İstanbul'da toplanması üzerine...
GTM'de melek üçgeni…
Devlet Korosu Şefinin Yaşamsal Anatomisi…
Sanatta ücret iadesi…
Koro müziği yükselen değer...
Bravo Sayın Başkan…
Biri okunmuyor, birine yazı gelmiyor...
Devlet Kültür Paketi 2016 ve 2007 tarihli yazımız: “Her ilimize değil, her ilçemize yarı profesyonel koro“…
Geleneksel Türk müziğinde “Açı“ …
Orhan Gencebay ile TMDK'da söyleştik…
Müzik varsa müzik eleştirmeni de vardır...
Doğudan müzik ithaline beş kala...
Ayrıştırmak lazım…
Emek Sineması restorasyonu tamamlandı…
GTM amatör koroları faydalı mı, zararlı mı?..
Fotoğraftan “Ortak Kültürel Coğrafya Orkestrası“na…
Beş maddenin çağrıştırdıkları…
Müzikte ilk ve orta öğretim…
Öykünmeden intihale...
İyi ki Devlet Koroları var...
II. Kanun Sempozyumu ve Festivali ardından...
Divan Orkestrası...
Sokaktaki sevgisizlik...
Misafir sanatçılar için Muhalefet'ten kanun teklifi...
Panayot Abacı belgelediği dönemi kapattı…
Türk keman virtüözü Muhammed Yıldırır’ın Guinnes rekoru…
Müzik ile tedaviden heavy metalcilerin aklanmasına...
“Şarkı / Beste Yarışmaları“ sonuçlarının toplum yansımaları…
Bitlisli elektro gitar yapımcısından, İzmirli metal profil saplı bağlama yapımcısına...
Ali Rifat Çağatay, Şark Musiki Cemiyeti, Süreyya Paşa...
Seçim 2015'de partilerin müziğe yaklaşımı...
Geleneksel Türk müziğinde repertuar dersi nasıl olmalı?..
Yegane dostları okumayanlardır...
Şeyh El Ud, Suudi Arabistan’da…
Türk pop müziğini arabeskten sıyıran besteci: Kayahan...
Eski gazinolara özlemin konseri...
Geleneksel Türk müziği çalgılarınca oluşturulmuş çoksesli oda müziği kümeleri ve uluslararası sergileme bilinci...
Her ile değil, her ilçeye yarıprofesyonel korolar...
Musiki kelimesinin şapkacıları...
Müzik uğraşanlarını değerlendirme boyutu...
Ben pişirdim, sen ye!..
Kültürün ekonomiye katkısı…
“La” nasıl oldu “Neva” ?..
Müzik ağaçlarından filizlere çabalar…
Geleneksel Türk müziğinde 'Pruning' strategy ...
Devlet Korosu Şefinin Yaşamsal Anatomisi...
Nerde o “Hayal Gibi Ezgiler“...
Sempozyum dönüşü...
Eurovision'dan Turkvision'a değişen nedir?..
Bağlama satılan ilk TV reklamı...
Notayı konuşturamayanlar...
Cumhuriyet müzik tarihimizdeki dargınlıklardan güncel kesit...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
Zenaatı aşan kendini sanatta bulur
(Ayhan Sarı)
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.33ms