Bugün - Tuesday, March 19, 2024
Foto Galeri
Video Galeri
Firma Rehberi
Künye
Reklamlar
Üye İşlem
 Bize Ulasin
www.musikidergisi.com Logo
-
İstanbul 27°°C
Yazar Detayları

Recep Uslu

Recep Uslu - Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“

Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“
Yazı Tarihi: Wednesday, August 22, 2018

Bugünlerde Kantemiroğlu’nu okuyorum, Cem Behar’ın kaleminden Kan Dolaşımı (2017) adlı eserinden. Konuya önemli değerlendirmeler, görüşler ve teorilerle yaklaşmaktadır. Önemli bir kitap, araştırma. Dikkat çeken teorilerinden biri eserin yazım tarihi ile ilgili. 

Bilgiyi yaygınlaştıran araçlar vardır. Televizyon, gazete, dergiler, ansiklopediler, internet gibi. Ancak yanlış bilgiler de bu araçlarla yaygınlaşıyor. O zaman gerçek araştırmacı, bir araştırmada bütün verileri elde etmek zorundadır. Yoksa çıkarılacak sonuçlar eksik olur, gerçek bilime hizmet etmez. Mesela 25 yıldır Türkçe edvarların bir kronolojisini yapmağa çalışıyorum. Bununla ilgili bir kaç makale yazdım. Benden önce hiç kimse o edvarlardan bahsetmemişler diyebilir miyim, hayır diyemem. Ama doğru kronoloji olmadığı için zaman zaman hatalı ifadeler kullanıldığını görünce bilinen edvarların doğru bir kronolojisini yapmanın önemli olduğunu gördüm. Ayrıca hazırladığım kronolojide bilinmeyen bazı yeni edvarları ekledim. İlk makalemi öyle yayınladım. İkinci makalemi bazı ilavelerle yayınladım. Yetmedi, bir kaç köşe yazısında bulunan yeni edvarlardan bahsettim. Maalesef doğru bilginin istenen hızda yaygınlaşamamasından şikayet ediyorum. Bunu öncelikle gerçeği ortaya koymaya çalışan araştırmacı yazarın sorunu olarak görmüyorum, yani bu sorun yazısı yeterince duyurulmayan yazar kişinin sorunu değildir; ama yeni bir gerçeği ortaya koymaya çalışan araştırmacı yazarın sorunudur, çünkü yeni bir yazı ortaya koyarken yazılanları bütünüyle görmek ve takip etmek zorundadır.

Kantemiroğlu’nun eserini yazdığı tarih önemli. Bütün edvarların eserlerini yazdıkları tarihler önemli. Geçen yazımda Yusuf Kırşehri’nin eseri üzerinde durmuştuk ve orada da eserlerin yazılış tarihleri üzerinde titizlikle durulmuştu. Onun bir ekol olduğu ancak dikkatli bir kronolojiyle anlaşılabildi.

Cem Behar, kitabının bir yerinde (Behar, Kan dolaşımı, s. 163) diyor. Edvar kronolojisiyle uğraşma sebeplerimden biri buydu. Araştırmacıların fikirlerini inşa edecekleri bir liste yapabilmek benim amaçlarımdan biriydi. Bir kaç makalemde Türkçe müzik teorileri kronolojisi yayınlamış, listelemiştim. Ve genellikle Kantemiroğlu II. Ahmed’e eserini yazdığı kabul edildiği için eserini 1692’lere yerleştirmiştim. Eğer onun iddia ettiği gibi Kantemir eserini III. Ahmed (salt. 1703-1730) zamanında yazmışsa ve yukardaki tespitle birlikte XVII. Yüzyıl boyunca Türkçe musiki eseri de yazılmamış demektir. Oysa kronoloji listelerinde görüleceği üzere M.N.Uygun’un bastığı Tirevi’nin Musiki Risalesi (2016) var. Tirevi’nin 1675 tarihli en eski nüshası XVII. Yüzyıla aittir. Yine yayınlanmış bir Ruhperver (2008) var, yayınlanmış Çengi Yusuf Dede Edvarı (2015) var, 1625’lere tarihlendirilen. Kan Dolaşımı adlı eserle aynı tarihte yani 2017’de yayınlanan 1642 tarihli edvarı (2017) elde etmek için internette gezinmek yeterlidir. Bazı köşe yazılarım Türkçe musiki teorisi üzerinedir. Doğru bilginin yaygınlaşması sadece yayın organlarına değil biraz da araştırmacıların çabasına ve makalelerine özen göstermelerine bağlıdır. Maalesef biz de bundan şikayet ediyoruz. Behar’ın Kantemiroğlu’nun eseri için ileri sürdüğü tarih doğruysa benim de kronolojiyi yeniden düzenlenmesi gerekecek demektir.

Benim araştırmama göre, Behar söylediklerinde özellikle XVI. Yüzyılın ikinci yarısı konusunda haklıdır. Yani (Behar, Kan dolaşımı, s. 163) kısmıyla on altıncı yüzyılın sonuna kadar olan zamanı kastediyorsa tamamen haklıdır. XVII. Yüzyıl için bu tespit yeniden değerlendirilmelidir.

Behar, yine şu konuda haklıdır (Behar, Kan dolaşımı, s. 17). Bilgi kirliliği şikayetini İlber Ortaylı’nın Semavi Eyice’yi tanıttığı bir programda da duymuştum. Galiba bir çok araştırma alanının problemlerinden biri bilgi kirliliği. Müzikologlara büyük iş düşmektedir. Bu noktada Ruhperver (Leiden, 1175) adlı Türkçe edvarı ele alalım. Behar, son derecede titizlikle yazdığı Kan Dolaşımı (2017) kitabında Hakan Cevher’in yayınladığı Ruhperver (2004) üzerine fikirlerini yazıyor, diğer 2008’deki baskıyı dikkate alamamışsa veya almamışsa bilginin yaygınlaşmasında yada bilginin araştırılmasında bir sıkıntı var demektir. Oysa bu eser yayınlanmadan bir kaç yıl önce Fazlı Arslan, İslam Medeniyetinde Musiki (2015, s. 190) adlı kitabında Ruhperver’in 2008 baskısı üzerinden hareket ederek eserin Meragi’ye ait olduğu iddiasının çürütülmüş olduğunu anmaktadır. Ruhperver’in 2004’deki baskısında bulunan eser hakkındaki iddialara 2008’deki baskıda eleştiriler ve cevaplar ve ayrıca sayfa 73 dipnot beşinde 2004’te yayınlanan esere tam künyesiyle atıf vardır. Türkiye’nin sanat musikisi alanının ilk profesörü olan Prof. Dr. Hakan Cevher’in yayınladığı Ruhperver (2004) onun alana yaptığı pek çok hizmetlerinden sadece biridir, bunu da unutmayalım. Hem onun yayını, ardından bizim yayınımızın üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen Leiden yazmaları online kataloğunda (erişim tarihi 01.08.2018) eserin yazarı hala Abdülkadir Meragi gözüküyor. Bu durum Farmer’la başlayan bir yaygın yanlışa karşı gerçeğin ne kadar yavaş yayıldığını göstermektedir. Araştırmacı müzikologlara önemli görevler düşmektedir.

Bayram geliyor.

Klasik Türk Musikisi Döneminin en önemli besteci hanendelerinden Itri’nin ilk müzik eğitimi hocalarından Yeni Camii İmamı, bestekar Küçük İmam Mehmet’in öldüğü (6 Mart 1675; bk. Mustafa Itri Panaroması, s. 155; bazı araştırmalarda görülen 1674 yılı hatalı hesaplamadan kaynaklanmaktadır) bayramdır, bu bayram. Yani bir yerde Küçük İmam’ın (h. 9 Zilhicce 1085) hicri takvime göre 343’üncü ölüm yıldönümü.

Yeni Türkiye’nin ilk Kurban Bayramı geliyor.

Müzik gibi güzel sanatlar bir ülkede ne zaman bayram yapar? Müzikoloji buna cevap veriyor, ekonomik dalgalanmanın en az olduğu ülkelerde gelen bayram müziğin de bayram yapmasına sebep olur ama geçici. Ancak geliri, giderinden fazla olan ülkelerde müzik sürekli bayram yapar. Geliri, giderinden sürekli yüksek olan bir ülke temennisiyle.

Hepinize iyi bayramlar dilerim.

 

 
İletişim E-Posta: - Telefon:
 
Yorumlar
*** Yorum Yaz
Bu yazıya hiç yorum yapılmamış, ilk yorumu siz yapın.

Diğer Yazıları

Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Müzikolojiye müzik terimleri sözlüklerinin bir yenisi...
Müzikoloji: Değerli Bilgem söyle bana, Türk müziğine atıf var mı?..
Müzikoloji ve Hanefi Özbek’in Form-Tür ve Usul Bilgisi Yayınları...
Müzikoloji ve Gökhan Yalçın’ın Kevseri Mecmuası...
Müzikoloji ve Timur Selçuk’un ardından...
Müzikoloji ve terimlerle ilgili Dr. Göktan Ay’ın yeni kitabı...
Müzikoloji: Meragi’nin Zübdetül-Edvar’ı yayınlandı...
Müzikoloji ve "karabilim-bad science"...
Müzikoloji, Hafız Post Mecmuası, Buhurizade ve Kuçeksünbüle Makamı...
Müzikoloj ve saygı ile linç arasında…
Müzikolojide yeni bir bibliyografya…
Müzikoloji ve “Unmuzec İlimler Ansiklopedisi”nde müzik ilmi…
Müzikolojiye yön veren metinler...
Müzikoloji ve romanlarda müzik…
Müzikoloji: Meragi, Nesimi’den ilham aldı mı?..
Müzikoloji ve Mühr-i Süleyman...
Müzikoloji ve Müziğin İcadı, Mehmetşah, Pisagor, Şeyh-İ Musikar...
Müzikoloji, Meragi’nin Cami’si ve Babak Khazrai Edisyonu
Müzikoloji, Müzik Sosyolojisi ve Meragi...
Müzikolojide ötekileştirme…
Müzikoloji ve 16. yy Türk müziği: “Orada bir musiki var”…
Müzikoloji ve elimdekiler
Yeni bir "Edvar"…
Müzikoloji ve yeni yıla giriş…
Müzikoloji ve Müzik Tarihinde Kevseri-Kemani Hızır Ağa…
Müzikoloji ve Selim Dede Kimdir?..
Müzikoloji'de Oransay 30.Yıl Anması ve 1702 yılında Itri…
Müzikoloji, Asaf Halet Çelebi ve Todi Musikisi…
Müzikoloji ve Canfeza Edebiyat…
Müzikoloji ve Keman Tarihi ya da Saraydaki Kemancı 1777 …
Müzikoloji Ve Hafız Emin Işık’ın Kasidesi…
Müzikoloji ve Katibi Edvarı- 1530
Müzikoloji kütüphanesine yeni bir yayın: “Türk Musikisi Atlası”
Müzikoloji ve , Neyzen Özdönmez...
Müzikoloji ve Ökten’den Sanat Felsefesi…
Müzikoloji ve altı parmakla mucib problemi…
Müzikoloji ve adalet duygusu...
Müzikoloji makalelerinde bibliyografyanin yeri: Bibliyometri analizi…
Müzikoloji sefinesi ya da gemisi…
Müzikoloji ve Meragi’nin mavi boncuğu…
Müzikoloji ve mağara metaforu...
Müzikoloji ve Barış...
Müzolojide Dürretüt-Tac, O Eseri Şirazi Yazmadı; Meragi öyle diyor…
Müzikoloji ve uzay yolculuğu...
Müzikoloji ve Afyonkarahisar İbrahim Alimoğlu Çalgı Müzesi…
Müzikoloji ve Demetnağme; bir kadın bestekar Demet Tekin yeni albümü…
Müzikoloji ve tereke defterleri veya müzayede katalogları…
Müzikoloji: Nayi Osman Dede’ye verilen teşvik ve bize verilen teşvik…
Müzikolojide fedakarlık, adalet, bol toplumsal örnekli yeni yıl…
Müzikolojide bir sempozyum macerası: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü’nün Selam Vakti 745. Vuslat Yılında A.A. Konuk, Mesnevi, Fusus arasında intihal ve sadeleştirme
Müzikoloji ve Abdülkadir Meragi’nin hayaletleri...
Müzikoloji’de bir kaynak: Keşfü’l-Hümum 1341
Müzikoloji ve Cumhuriyet Bayramı…
Müzikoloji açısından “Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları”…
Müzikoloji, deprem, İstanbul ve Itri
Müzikoloji ve zevk-i selim…
Müzikoloji, Lazkiye ve Mehmet Ladiki…
Müzikolojide Bir Problem: “Kantemiroğlu 'Edvar'ını ne zaman yazdı? XVI ve XVII. Yüzyıllarda 'Edvar' var mı?..“
Müzikoloji ve Gürültü Teröristleri...
Müzikolojide Yusuf Kırşehri’nin Önemi: Yeni Sistemci Anadolu Edvarları Ekolünün Kurucusu…
Müzikolog Rauf Yekta küstü mü? "Rauf Yekta’nın Musiki Antikaları" üzerine...
Müzikolojide Dualistlikten Deistliğe
Müzikoloji ve yeni Türkiye...
Müzikoloji, Müzikterapi ve Rahmi Oruç Güvenç…
Müzikolojide Rol Model -1-
Müzikoloji ve Neva Kâr’ın yıldönümü…
Yeni bir yayın: Müzikoloji ve “Evliya Çelebi’de Çalgılar“ …
Müzikolojinin veya İTÜ TMDK’nın 43.YIL kutlaması…
Müzikolojide veya müzikte yansıma felsefesi…
Müzikoloji ve Bölüm Başkanı Stratejisi...
Müzikolojide ve Müzikte Sürrealizm
Müzikte Mimesis Felsefesi veya bir aldatmaca..
Bestekar Musli, Kuruyemiş Ansiklopedisi ve Müzikoloji …
Müzikte "katarsis"...
Müzikoloji, Âmili ve Keşkül-i Müzikolog...
Müzıkolojı ve Cenaze Marşı ya da Segah Tekbir...
Müzikoloji ve Makasıdül-Elhan’ın kaç versiyonu vardır?
Müzikoloji, Edvar, Duvar, Yıldönümü...
Müzikoloji ve Edvarların Bir Yenisi: 1767 Yılı Hekimbaşı Edvarı …
Müzikoloji, Nuri Özcan Ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2017
Müzikolojide Çalışmalar: Türk Müziğinde Eğitim Çalıştayı…
Müzikoloji, keman eğitiminde yeni bir kitap…
Muzikolojide yeni bir terim önerisi: Eurogenetic
Müzikoloji : Bu eserin sahibi Nane’dir Nane! Muhayyer ağır çember “Vakt-i subh oldu“…
Müzikoloji ve Itri Haftası dolayısıyla yeni şeyler söylemek…
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülleri: 2016
Müzikoloji ve Itri’nin yılbaşı şarkıları…
Müzikoloji, panel ve ödüllendirme, Itri …
Müzikoloji "eleştiri ve çuvaldız", "dedikodu ve çeki düzen"…
Müzikoloji, Ömer Hayyam, bilgi ve anlayış…
Müzikoloji ve 2016 Taşköprülüzade Sempozyumu
Müzikoloji ve koku tarihi veya Itri’nin babası ne iş yapardı?..
Müzikoloji, Astroloji ve Itrî …
Müzikoloji sanatın korunmasını zorunlu görür…
Müzikoloji ve küreselleşen keşif ilişkisi…
Bibliyografyasız müzikoloji olur mu?..
Türk müziği tarihinde ihtilalin öldürdüğü bestekar kimdi?
Itri'nin yaşadığı ihtilaller …
Müzikolojide ihtilallerin yeri veya yersizliği…
Müzikoloji, Bilimsel Müzikoloji, Müzikoloji Bölümleri, İdeal Müzikoloji, Müzikolog Terimleri…
Müzikoloji ve sanata verilen değer: Fehm-i muhsin
Müzikolojide Urmevi’nin Yeri ve Müzik Eğitiminde Kadim Altı-Parmak Metodu… Recep Uslu
Urumiyeli Safiyyüddin ile “Devirler“ üzerine müzikoloji sohbeti...
Müzikolog Nobel ödüllü Urmiyeli Safiyyüddin ve “Hayali Meşk Hikayesi -2”
Müzikolojide iki ucu xxxlu değnek…
Müzikoloji, icra değişiklikleri – 2
Müzikoloji ve icra değişiklikleri, problemleri…
Müzikolojiye takviminizde yer ayırın: Bilgi-şölenleri/ sempozyumlar ve kongreler…
Müzikoloji ve Meragi’nin besteleri…
Müzikolojide Perde Transkripsiyonları ve Meragi’nin yeni bir eseri: Muhtasar Der İlm-İ Musiki...
Itri’nin keşfedilen yeni bir eseri mi? Evet, yeni bir şiiri…
Müzikoloji ve tercümelerin katkısı…
Türk Müziğinin “Bütünlüğü”ne evet - Itri Adına Ödül Organizasyonu…
Müzikoloji ve akademik çalışmaları teşvik…
Yeni yıl muamması: Itri muammasını çözen var mı?
Gencebay’a verilen ödül ve müzikolojide türler konusu…
Sanatçı, müzikolog, metodoloji ve yazı hakemliği…
Müzikoloji Atölyesi ve Sonuçları -1-
Muzikoloji ve Din...
Müzikoloji: Yanlışların karşısında durma cesareti...
Olmadı Kâmil Hoca: Müzik, eleştiri ve doğruluk...
Medeniyet sanat ve müzik...
Bir bestenin notası: Ahmed Hatiboğlu
İki kitap tanıtımı: Itri ve Makedonya’da Piyano, Prof.Dr. Aida İslam ve Balkan Türk Müziği
Panayot Abacı ve Türkiye’de müzikoloji kolay mı?..
Müzikolojiden Uluslararası Konservatuvara Makam Teorisi...
Müzikolojide birleşelim -3-
Müzik terapi ile başbaşa...
Müzikolojide birleşelim -2-
Bir “Müzik Bibliyografyası“nın başına gelenler...
Müzikolojide birleşelim...
1. Gazi Türk Müziği Günleri, Sazendeler Yarışması ve Müzikle tedavi olur mu?..
Türk Müziği Yarışması ve Uluslararası Sanat Müziği Kaynakları…
Gazi Üniversitesi’nde Kutlu Doğum Haftası ve Üniversiteler...
Ruhi Ayangil'in mektubu müzikolojinin feryadıdır...
Yüz yıldır aranan Meragi’nin Müzikler Hazinesi (Kenz-ül Elhan) adlı eseri bulundu mu?..
Müzikolojide Yeni Bir Metot: Bibliyometri Analizi
Müzikolojinin nedir şu edebiyat biliminden çektikleri...
Bugünlerin müzikolojik faaliyetleri...
Tarihi gerçekleri yazmak...
Müzikoloji ve sosyal psikoloji...
Diğer Yazarlar

Münih LMU Müzikoloji Enstitüsü’nde "Gültekin Oransay" rafı...
Kitabu İlmi'l-Musiki Alâ Vechi’l-Hurûfât'ın müellifi kimdir? -16-
Çalgıları geliştirmek nedir, nasıl olur?..
Fazıl Say'ın Feyzi Erçin'e desteği…
Nida Tüfekçi’nin Öğrencisi Olmak!..
Yazılarınızı bekliyoruz... Musiki Dergisi
Spor yazarı mı, müzik yazarı mı?..
Yeni YÖK’ün ve değerli başkanı Sn. Saraç’ın övgüye değer kararı: Müzik öğretmenliği açısından yapıcı bir değerlendirme…
Serhanende Nurettin Çelik ...
Meragi niçin 24 şube dedi? Hurufilikten etkilendi mi?..
Çevrimiçi Türk Halk Musikisi Videoları: "Konma Bülbül Konma Nergis Daline"
Günün Sözü
“İnsan her gün bir parça müzik dinlemeli, iyi bir şiir okumalı, güzel bir tablo görmeli ve mümkünse birkaç mantıklı cümle söylemeli.“
(Johann Wolfgang von GOETHE (1749-1832))
Yazarlar 
Röportajlar
Fırat Kutluk “Neden Müzik Dinleriz?“...
Ayhan Sarı - Kitabın adından başlayalım mı?  Buna bağlı olarak da kitabın sonunda müziği neden dinlediğimizin yanıtını veriyor musun? Fırat Kutluk - ...
»
»
»
Tarihte Bugün
Arşiv Arama
Facebook
Anasayfa
Site Haritasi
Sitenize Ekleyin
RSS Kaynagi
Hakkimizda
Reklamlar
Künyemiz
Facebook
Twitter
Bize Ulaşın
Copyright ©2013 - Tüm haklari sakli tutulmaktadir.
Bu sitede yayinlanan tüm resim, materyal ve içerigin telif haklari tarafimizca sakli olup izinsiz alinip kullanilamaz.
0.34ms